Chenopodium: Skillnad mellan sidversioner

Från Plantae
Hoppa till navigering Hoppa till sök
Ingen redigeringssammanfattning
Ingen redigeringssammanfattning
 
Rad 12: Rad 12:
|link={{PAGENAME}}
|link={{PAGENAME}}
}}
}}
'''Mållsläktet''' omfattar ungefär 130 arter i familjen [[amarantväxter]]. Släktet var tidigare större, men många arter har flyttats till andra släkten, bland annat ''[[Blitum]]'', ''[[Chenopodiastrum]]'', ''[[Dysphania]]'' och ''[[Oxybasis]]''.  
'''Mållsläktet''' omfattar ungefär 130 arter i familjen [[amarantväxter]]. Det finns även många naturliga [[hybrider]]. De flesta arterna är ettåriga [[örter]]. Släktet var tidigare större, men många arter har flyttats till andra släkten, bland annat ''[[Blitum]]'', ''[[Chenopodiastrum]]'', ''[[Dysphania]]'' och ''[[Oxybasis]]''.  


Mållorna är hemmahörande i [[tempererat klimat]]. De flesta är ettåriga [[örter]]. Många anses vara ogräs men några av dem används som prydnadsväxter, andra som grönsaker eller gryn.
Utbredningsområdet är i de flesta områden i världen. Många mållor anses vara ogräs men några av dem används som prydnadsväxter, andra som grönsaker eller gryn.


== Arter ==
== Arter ==
Rad 37: Rad 37:
: ''[[Chenopodium betaceum]]''
: ''[[Chenopodium betaceum]]''
: ''[[Chenopodium brandegeeae]]''
: ''[[Chenopodium brandegeeae]]''
: ''[[Chenopodium bryoniifolium]]'' - hundrovemålla
: ''[[Chenopodium bryoniifolium]]''
: ''[[Chenopodium candolleanum]]''
: ''[[Chenopodium candolleanum]]''
: ''[[Chenopodium carnosulum]]''
: ''[[Chenopodium carnosulum]]''
Rad 61: Rad 61:
: ''[[Chenopodium foggii]]''
: ''[[Chenopodium foggii]]''
: ''[[Chenopodium fremontii]]''
: ''[[Chenopodium fremontii]]''
: ''[[Chenopodium frigidum]]''
: ''[[Chenopodium frutescens]]''
: ''[[Chenopodium frutescens]]''
: ''[[Chenopodium gaudichaudianum]]''
: ''[[Chenopodium gaudichaudianum]]''
: ''[[Chenopodium giganteum]]'' - praktmålla
: ''[[Chenopodium giganteum]]'' - praktmålla
: ''[[Chenopodium griseochlorinum]]''
: ''[[Chenopodium griseochlorinum]]''
: ''[[Chenopodium grubovii]]''
: ''[[Chenopodium hastatifolium]]''
: ''[[Chenopodium hastatifolium]]''
: ''[[Chenopodium hederiforme]]''
: ''[[Chenopodium hederiforme]]''
: ''[[Chenopodium helenense]]''
: ''[[Chenopodium hians]]''
: ''[[Chenopodium hians]]''
: ''[[Chenopodium hircinum]]'' - bockmålla
: ''[[Chenopodium hircinum]]'' - bockmålla
: ''[[Chenopodium hoggarense]]''
: ''[[Chenopodium howellii]]''
: ''[[Chenopodium howellii]]''
: ''[[Chenopodium hubbardii]]''
: ''[[Chenopodium hubbardii]]''
Rad 78: Rad 78:
: ''[[Chenopodium indicum]]''
: ''[[Chenopodium indicum]]''
: ''[[Chenopodium iranicum]]''
: ''[[Chenopodium iranicum]]''
: ''[[Chenopodium karoi]]'' - mongolmålla
: ''[[Chenopodium karoi]]''
: ''[[Chenopodium khorasanica]]''
: ''[[Chenopodium lenticulare]]''
: ''[[Chenopodium lenticulare]]''
: ''[[Chenopodium leptophyllum]]''
: ''[[Chenopodium leptophyllum]]''
: ''[[Chenopodium lineatum]]''
: ''[[Chenopodium lineatum]]''
: ''[[Chenopodium littoreum]]''
: ''[[Chenopodium littoreum]]''
|style="width: 50%;"  valign="top"|
: ''[[Chenopodium lobodontum]]''
: ''[[Chenopodium lobodontum]]''
|style="width: 50%;"  valign="top"|
: ''[[Chenopodium loureiroi]]''
: ''[[Chenopodium loureirei]]''
: ''[[Chenopodium luteorubrum]]''
: ''[[Chenopodium luteorubrum]]''
: ''[[Chenopodium luteum]]''
: ''[[Chenopodium luteum]]''
Rad 113: Rad 114:
: ''[[Chenopodium philippianum]]''
: ''[[Chenopodium philippianum]]''
: ''[[Chenopodium phillipsianum]]''
: ''[[Chenopodium phillipsianum]]''
: ''[[Chenopodium pilcomayense]]'' - pilcomayomålla
: ''[[Chenopodium pilcomayense]]''
: ''[[Chenopodium polygonoides]]''
: ''[[Chenopodium polygonoides]]''
: ''[[Chenopodium pratericola]]'' - smalmålla
: ''[[Chenopodium pratericola]]'' - smalmålla
Rad 128: Rad 129:
: ''[[Chenopodium simpsonii]]''
: ''[[Chenopodium simpsonii]]''
: ''[[Chenopodium sonorense]]''
: ''[[Chenopodium sonorense]]''
: ''[[Chenopodium sosnowskyi]]'' - turkmålla
: ''[[Chenopodium sosnowskyi]]''
: ''[[Chenopodium spegazzinii]]''
: ''[[Chenopodium spegazzinii]]''
: ''[[Chenopodium spinescens]]''
: ''[[Chenopodium spinescens]]''
Rad 149: Rad 150:
: ''[[Chenopodium zerovii]]''
: ''[[Chenopodium zerovii]]''
: ''[[Chenopodium zoellneri]]''
: ''[[Chenopodium zoellneri]]''
|-
!colspan=2|Arter med oklar placering
|-
|colspan=2|
: ''[[Chenopodium erosum]]'' <small>Larrañaga</small>
|-
!colspan=2|Synonymer
|-
|style="width: 50%;"  valign="top"|
: ''<span style="color:grey">C. amurense</span>'' &rarr; ''[[Oxybasis amurensis]]''
: ''<span style="color:grey">C. antarcticum</span>'' &rarr; ''[[Oxybasis antarctica]]''
: ''<span style="color:grey">C. badachschanicum</span>'' &rarr; ''[[Chenopodiastrum badachschanicum]]''
: ''<span style="color:grey">C. bipinnatifidum</span>'' &rarr; ''[[Dysphania dissecta]]''
: ''<span style="color:grey">C. bonus-henricus</span>'' &rarr; ''[[Blitum bonus-henricus]]''
: ''<span style="color:grey">C. burkartii</span>'' &rarr; ''[[Dysphania burkartii]]''
: ''<span style="color:grey">C. californicum</span>'' &rarr; ''[[Blitum californicum]]''
: ''<span style="color:grey">C. capitatum</span>'' &rarr; ''[[Blitum capitatum]]''
: ''<span style="color:grey">C. chenopodioides</span>'' &rarr; ''[[Oxybasis chenopodioides]]''
: ''<span style="color:grey">C. congolanum</span>'' &rarr; ''[[Dysphania congolana]]''
: ''<span style="color:grey">C. coronopus</span>'' &rarr; ''[[Chenopodiastrum coronopus]]''
: <span style="color:grey">''C. erosum'' <small>R.Br.</small></span> &rarr; ''[[Chenopodiastrum erosum]]''
: <span style="color:grey">''C. erosum'' <small>Bastard</small></span> &rarr; ''[[Chenopodium opulifolium]]''
: ''<span style="color:grey">C. exsuccum</span>'' &rarr; ''[[Blitum petiolare]]''
: ''<span style="color:grey">C. fasciculosum</span>'' &rarr; ''[[Chenopodiastrum fasciculosum]]''
: ''<span style="color:grey">C. foliosum</span>'' &rarr; ''[[Blitum virgatum]]''
: ''<span style="color:grey">C. glaucum</span>'' &rarr; ''[[Oxybasis glauca]]''
: ''<span style="color:grey">C. gracilispicum</span>'' &rarr; ''[[Chenopodiastrum gracilispicum]]''
: ''<span style="color:grey">C. gubanovii</span>'' &rarr; ''[[Oxybasis gubanovii]]''
: ''<span style="color:grey">C. haumanii</span>'' &rarr; ''[[Dysphania bonariensis]]''
: ''<span style="color:grey">C. hybridum</span>'' &rarr; ''[[Chenopodiastrum hybridum]]''
: ''<span style="color:grey">C. incisum</span>'' &rarr; ''[[Dysphania incisa]]''
: ''<span style="color:grey">C. jenissejense</span>'' &rarr; ''[[Chenopodium karoi]]''
: ''<span style="color:grey">C. litwinowii</span>'' &rarr; ''[[Blitum litwinowii]]''
|style="width: 50%;"  valign="top"|
: <span style="color:grey">''C. macrospermum'' <small>Hook.f.</small></span> &rarr; ''[[Oxybasis macrosperma]]''
: <span style="color:grey">''C. macrospermum'' <small>Moq.</small></span> &rarr; ''[[Oxybasis rubra]]''
: ''<span style="color:grey">C. mexicanum</span>'' &rarr; ''[[Oxybasis mexicana]]''
: ''<span style="color:grey">C. microcarpum</span>'' &rarr; ''[[Dysphania multifida]]''
: ''<span style="color:grey">C. minuatum</span>'' &rarr; ''[[Dysphania minuata]]''
: ''<span style="color:grey">C. murale</span>'' &rarr; ''[[Chenopodiastrum murale]]''
: ''<span style="color:grey">C. nidorosum</span>'' &rarr; ''[[Chenopodium sosnowskyi]]''
: ''<span style="color:grey">C. oblanceolatum</span>'' &rarr; ''[[Dysphania oblanceolata]]''
: ''<span style="color:grey">C. overi</span>'' &rarr; [[Blitum capitatum|''Blitum capitatum'' ssp. ''hastatum'']]
: ''<span style="color:grey">C. parodii</span>'' &rarr; ''[[Oxybasis parodii]]''
: ''<span style="color:grey">C. polyspermum</span>'' &rarr; ''[[Lipandra polysperma]]''
: ''<span style="color:grey">C. procerum</span>'' &rarr; ''[[Dysphania procera]]''
: ''<span style="color:grey">C. pseudomultiflorum</span>'' &rarr; ''[[Dysphania pseudomultiflora]]''
: ''<span style="color:grey">C. retusum</span>'' &rarr; ''[[Dysphania retusa]]''
: ''<span style="color:grey">C. rubrum</span>'' &rarr; ''[[Oxybasis rubra]]''
: <span style="color:grey">''C. sagittatum'' <small>Lam.</small></span> &rarr; ''[[Blitum bonus-henricus]]''
: <span style="color:grey">''C. sagittatum'' <small>Pandeya & A.Pandeya</small></span> &rarr; ''[[Chenopodium indicum]]''
: ''<span style="color:grey">C. salinum</span>'' &rarr; ''[[Oxybasis salina]]''
: ''<span style="color:grey">C. simplex</span>'' &rarr; ''[[Chenopodiastrum simplex]]''
: ''<span style="color:grey">C. stellatum</span>'' &rarr; ''[[Dysphania stellata]]''
: ''<span style="color:grey">C. strictum</span>'' &rarr; ''[[Chenopodium album]]''
: ''<span style="color:grey">C. tomentosum</span>'' &rarr; ''[[Dysphania tomentosa]]''
: ''<span style="color:grey">C. urbicum</span>'' &rarr; ''[[Oxybasis urbica]]''
: ''<span style="color:grey">C. venturii</span>'' &rarr; ''[[Dysphania venturii]]''
|}  
|}  
== Synonymer ==
* ''Agatophyton'' <small>Fourr. 1869</small>
* ''Blitum'' <small>Hill 1757</small>
* ''Botrys'' <small>Rchb. ex Nieuwl. 1914</small>
* ''Einadia'' <small>Raf. 1838</small>
* ''Rhagodia'' <small>R.Br. 1810</small>
* ''Vulvaria'' <small>Bubani 1897</small>
== Referenser ==
== Referenser ==
<small>
<small>
* {{Bokref/Nordflor}}
* {{Bokref/Nordflor}}
* {{Bokref/Mab}}
* {{Bokref/Mab}}
* {{POWO|2022-04-18}}
* {{POWO|2023-05-28}}
* {{IPNIref|year=2023|dat=2023-05-28}}
* {{SKUD|5258|mållsläktet}}
* {{SKUD|5258|mållsläktet}}
* {{Nordens kärlväxter}}
</small>
</small>
[[Kategori:Amaranthaceae]]
[[Kategori:Amaranthaceae]]
Rad 300: Rad 252:
[[Kategori:Växtsläkten i Eswatini]]
[[Kategori:Växtsläkten i Eswatini]]
[[Kategori:Växtsläkten i Norra provinserna]]
[[Kategori:Växtsläkten i Norra provinserna]]
[[Kategori:Växtsläkten i mellersta Atlanten]]
[[Kategori:Växtsläkten på Sankta Helena]]
[[Kategori:Växtsläkten i Sibirien]]
[[Kategori:Växtsläkten i Sibirien]]
[[Kategori:Växtsläkten i Altaj]]
[[Kategori:Växtsläkten i Altaj]]

Nuvarande version från 28 maj 2023 kl. 13.43

Chenopodium
L. 1753
Mållsläktet
C. album, svinmålla
C. album, svinmålla
Familj Amaranthaceae
Ordning Caryophyllales
Överordning Eudicotyledonae
Underklass Angiospermae
Rike Plantae
 

Mållsläktet omfattar ungefär 130 arter i familjen amarantväxter. Det finns även många naturliga hybrider. De flesta arterna är ettåriga örter. Släktet var tidigare större, men många arter har flyttats till andra släkten, bland annat Blitum, Chenopodiastrum, Dysphania och Oxybasis.

Utbredningsområdet är i de flesta områden i världen. Många mållor anses vara ogräs men några av dem används som prydnadsväxter, andra som grönsaker eller gryn.

Arter

Chenopodium acerifolium
Chenopodium aciculare
Chenopodium acuminatum - pärlmålla
Chenopodium adpressifolium
Chenopodium albescens
Chenopodium album - svinmålla
Chenopodium allanii
Chenopodium atripliciforme
Chenopodium atrovirens
Chenopodium aureum
Chenopodium auricomiforme
Chenopodium auricomum
Chenopodium ayare
Chenopodium baccatum
Chenopodium benthamii
Chenopodium berlandieri - texasmålla
Chenopodium betaceum
Chenopodium brandegeeae
Chenopodium bryoniifolium
Chenopodium candolleanum
Chenopodium carnosulum
Chenopodium chaldoranicum
Chenopodium cordobense
Chenopodium cornutum
Chenopodium crusoeanum
Chenopodium cuneifolium
Chenopodium curvispicatum
Chenopodium cyanifolium
Chenopodium cycloides
Chenopodium desertorum
Chenopodium desiccatum
Chenopodium detestans
Chenopodium diversifolium
Chenopodium drummondii
Chenopodium eastwoodiae
Chenopodium eremaeum
Chenopodium eustriatum
Chenopodium ficifoliiforme
Chenopodium ficifolium - fikonmålla
Chenopodium flabellifolium
Chenopodium foggii
Chenopodium fremontii
Chenopodium frutescens
Chenopodium gaudichaudianum
Chenopodium giganteum - praktmålla
Chenopodium griseochlorinum
Chenopodium grubovii
Chenopodium hastatifolium
Chenopodium hederiforme
Chenopodium hians
Chenopodium hircinum - bockmålla
Chenopodium hoggarense
Chenopodium howellii
Chenopodium hubbardii
Chenopodium iljinii
Chenopodium incanum
Chenopodium incognitum
Chenopodium indicum
Chenopodium iranicum
Chenopodium karoi
Chenopodium khorasanica
Chenopodium lenticulare
Chenopodium leptophyllum
Chenopodium lineatum
Chenopodium littoreum
Chenopodium lobodontum
Chenopodium loureiroi
Chenopodium luteorubrum
Chenopodium luteum
Chenopodium moquinianum
Chenopodium mucronatum
Chenopodium neomexicanum
Chenopodium nesodendron
Chenopodium nevadense
Chenopodium nitens
Chenopodium nitrariaceum
Chenopodium novopokrovskyanum
Chenopodium nutans
Chenopodium oahuense
Chenopodium obscurum
Chenopodium olukondae
Chenopodium opulifolium - olvonmålla
Chenopodium pallescens
Chenopodium pallidicaule - canihua
Chenopodium pallidum
Chenopodium palmeri
Chenopodium pamiricum
Chenopodium papulosum
Chenopodium parabolicum
Chenopodium parryi
Chenopodium perttii
Chenopodium petiolare
Chenopodium philippianum
Chenopodium phillipsianum
Chenopodium pilcomayense
Chenopodium polygonoides
Chenopodium pratericola - smalmålla
Chenopodium preissii
Chenopodium pueblense
Chenopodium quinoa - mjölmålla
Chenopodium robertianum
Chenopodium ruiz-lealii
Chenopodium sanctae-clarae
Chenopodium sancti-ambrosii
Chenopodium sandersii
Chenopodium santoshei
Chenopodium scabricaule
Chenopodium simpsonii
Chenopodium sonorense
Chenopodium sosnowskyi
Chenopodium spegazzinii
Chenopodium spinescens
Chenopodium standleyanum
Chenopodium stenophyllum
Chenopodium striatiforme - östersjömålla
Chenopodium subficifolium
Chenopodium subglabrum
Chenopodium suecicum - svenskmålla
Chenopodium tonkinense
Chenopodium triandrum
Chenopodium trigonon
Chenopodium twisselmannii
Chenopodium ulbrichii
Chenopodium ulicinum
Chenopodium vulvaria - stinkmålla
Chenopodium wahlii
Chenopodium watsonii
Chenopodium wilsonii
Chenopodium zerovii
Chenopodium zoellneri

Synonymer

  • Agatophyton Fourr. 1869
  • Blitum Hill 1757
  • Botrys Rchb. ex Nieuwl. 1914
  • Einadia Raf. 1838
  • Rhagodia R.Br. 1810
  • Vulvaria Bubani 1897

Referenser

  • Mossberg, Bo; Stenberg Lennart: Den nya nordiska floran, Wahlström & Widstrand, Stockholm 2005 (swe). ISBN 91-46-21319-8 (inb.). Libris. 
  • Mabberley, D. J.: Mabberley's plant-book: a portable dictionary of plants, their classification and uses, Cambridge University Press, Cambridge, UK 2008 (eng). ISBN 978-0-521-82071-4 (hardback). Libris. 
  • POWO. "Plants of the World Online". Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet; http://www.plantsoftheworldonline.org/ Retrieved 2023-05-28.
  • IPNI (2023). International Plant Names Index. Published on the Internet https://www.ipni.org, The Royal Botanic Gardens, Kew, Harvard University Herbaria & Libraries and Australian National Botanic Gardens. [Retrieved 2023-05-28].
  • SKUD, Svensk kulturväxtdatabas (SLU) - mållsläktet - https://skud.slu.se/nav/taxa - I tryckt form: Aldén, Björn; Ryman, Svengunnar; Hjertson, Mats Våra kulturväxters namn: ursprung och användning. Formas, Stockholm, 2009. ISBN 978-91-540-6026-9